Złoża diamentów w Brazylii zostały odkryte całkiem przypadkowo. W 1725 r przedstawiciel rządu Portugalii wizytując kopalnie złota zainteresował się kamieniami wykorzystywanymi jako fanty do gry w karty.
Po prostu wygrał kilka kamieni, które później zabrał do Amsterdamu i dał do analizy. Okazało się, że są to diamenty o bardzo dobrej jakości. Wrócił więc do Brazylii i założył osadę Tejuco, która później przeobraziła się w okręg Diamantina.
Poszukiwania diamentów rozszerzyły się na dużym obszarze. Trzeba powiedzieć, że w Brazylii każdy może prowadzić poszukiwania kamieni na małą i dużą skalę. Zakazem objęte są jedynie tereny rezerwatów, na których żyją rzadkie plemiona Indian brazylijskich. Jest też inna przeszkoda - dotychczas ze względów ekologicznych obowiązywał zakaz używania do eksploatacji złóż sprzętu mechanicznego. Na razie na skalę przemysłową wydobywa się diamenty w kopalni usytuowanej na rzece Jequitinhonha. Główne złoża diamentów są usytuowane w okręgach Minas Gerais i Mato Grosso.
W okręgu Minas Gerais złoża diamentów spotyka się głównie wzdłuż lewobrzeżnych dopływów rzeki Paranaiba, które są bardzo bogate w osady aluwialne. Wiele ze znalezionych stanowisk są bardzo stare, np. w okolicy Abaete. Tam w okręgu Caramandel znaleziono diament “Prezydent Vargas”, jeden z największych diamentów odkrytych na świecie o masie 726,6 karatów.
Na wschód od Abaete rozciąga się szeroko okręg Diamantina. Złoża w tej okolicy są bardzo bogate w małe diamenty o masie poniżej 1 karata, lecz o wysokiej jakości jubilerskiej i dobrych kolorach. Oprócz białych, wydobywa się kamienie żółte, a czasami też różowe. Z danych statystycznych wynika, że region ten produkuje diamenty w ilości ok. 100.000 karatów rocznie.
Na południe od okręgu Diamantina rozciągają się złoża Cocoes odkryte za czasów niewolnictwa w Brazylii. Na południowych krańcach ma swoją zlewnię rzeka Jequitinhonha, wzdłuż której rozmieszczone są kopalnie Tejucana Mining Copany. Produkcja tej kopalni to ok. 80.000 karatów rocznie.
Złoża Mato Grosso.
Diamenty wydobywane z tych złóż są drobne, nieregularne i w większości wydłużone. Mają zróżnicowane kolory od białego, przez żółte, zielone, brązowe i różowe. Spotyka się bardzo często agregaty diamentów zwane “carbonado”. Masa tych kamieni to czasami kilkadziesiąt karatów. Wykorzystywane są głównie w przemyśle, ze względu na swą niezwykłą twardość. Są niezastąpione jako materiał na narzędzia wiertnicze wykorzystywane w górnictwie. Głównymi kopalniami Brazylii są: Abaete, Chapada, Diamantina, Tejunco, Minas Gerais, Jequitinhanha. Ogólnie we wszystkich kopalniach wydobywa się diamenty w łącznej ilości ok. 500.000 karatów rocznie.
Jednym z największych diamentów znalezionych w Brazylii był wcześniej wspomniany diament nazwany na cześć prezydenta Brazylii Getulio Dornelles Vargas'a “Prezydent Vargas”. Został odkryty 13 sierpnia 1938 r. w rzece San Antonio w okręgu Caramandel (Minas Gerais) przez dwóch „garimpeiros”. Kamień trafił przez Londyn do Holandii, gdzie został pokazany znanenu kolekcjonerowi Harremu Winstonowi. Kupił on ten okaz i następnie nie zważając na jego wartość (samo ubezpieczenie u Lloyda wyniosło 750.000 $ ) wysłał kamień zwykłą paczką za 70 centów do Nowego Jorku. Na miejscu przeprowadzono analizę kamienia i zadecydowano, że będzie on podzielony na mniejsze części. W rezultacie uzyskano 29 kamieni. Nazwę “Prezydent Vargas” zachowano dla kamienia w szlifie szmaragdowym, o masie 48,26 karatów, otrzymanego z części dużego 726 karatowego kryształu.
Barbara Dembowska