Rosyjska korporacja ALROSA Co. Ltd i jej diamenty.

Niektórzy naukowcy utrzymują, że wraz z nieustającym wzrostem popytu na dobra mineralne zasoby te zostaną wyczerpane w XXI wieku. Inni wierzą , że rozwój wysokozaawansowanej technologii pozwoli na rozpracowanie i również przetwarzanie zasobów mineralnych dostępnych we wnętrzu naszej planety, włączając w to użycie niekonwencjonalnych surowców mineralnych i nietradycyjnych metod ich produkcji. Doświadczenie ostatnich lat pokazuje, że wraz z bardziej dokładną eksploatacją geologiczną i poszukiwaniami prowadzonymi na terytoriach krajów wysokorozwiniętych prawdopodobieństwo odkrycia nowych złóż nieustannie się zmniejsza. Największe znaczenie związane z odkryciem nowych złóż diamentonośnych dokonanych w ostatnich 20 – 25 latach było połączone z intensywną eksploracją regionów m.in. w Rosji (archangielski region), Australii (Argyle) czy Kanady (Terytoria Północno-Zachodnie). W obrębie licznych terenów, zróżnicowanych pod względem zasobności w diamenty, leje kimberlitowe przykryte są przez bardziej świeże formacje geologiczne. Występują one na znacznej głębokości ( od 100- 200 m a nawet głębiej),co powoduje jeszcze bardziej skomplikowanym i droższym prowadzenie zarówno poszukiwań geologicznych jak i eksploatacji kopalń ( Jakucja, północno – wschodnia część Rosji czy Kanada). Wszystkie rodzaje minerałów, łącznie z diamentami, należą do nieodnawialnych zasobów mineralnych i złoża ich są ograniczone. Analizy zasobów diamentowych wykorzystywanych i eksploatowanych przez światowy przemysł wykazują, że nie ma żadnego powodu do zaniepokojenia przez przynajmniej 10 lat.

Rosja ma właściwie unikatowe miejsce w ogólnoświatowym przemyśle wydobywczym diamentów i ich obróbce. Jest jednym z głównych producentów ( jak mówi W.T.Kalitin), a także posiada potężny przemysł szlifierski. Uformowana w ostatnich latach korporacja Alrosa po gruntownej reorganizacji stała się liderem diamentowego przemysłu wydobywczego w Rosji. Bardzo ważnym momentem było powołanie zarządu firmy z prezydentem Wladimirem Tichonowiczem Kalitinem, który zapoczątkował efektywne działania dla zapewnienia równowagi interesów wszystkich akcjonariuszy. Trzeba zaznaczyć, że głównymi akcjonariuszami jest rząd Federacji Rosyjskiej i Republiki Jakucji Sakha. W 2001 roku całkowita, światowa produkcja diamentów przekroczyła 110 mln karat, o ogólnej wartości ok. 8 mld dolarów. Na tym tle Alrosa ze swoimi kopalniami, wydobyła kamienie na kwotę 1,737 mld dolarów, a czysty zysk firmy za ten rok wyniósł 310,9 mln dolarów ( W.Kalitin, Bullion.ru 21.02.2003). Firma rozwinęła i wprowadziła średniookresową strategię rozwoju na lata 2001 – 2005. Głównymi jej celami to oczywiście poszukiwanie nowych terenów diamentonośnych, rozwinięcie przemysłu szlifierskiego, oraz utworzenie sieci sprzedaży i nowych ekskluzywnych salonów jubilerskich na terenie Federacji Rosyjskiej. Struktura Alrosy zrzesza grupę przedsiębiorstw zaangażowanych bezpośrednio w produkcję diamentów i ich wydobycie, jak i wiele firm pomocniczych. W skład spółki wchodzą instytuty badawcze oraz instytuty wzornictwa. Przedstawiając firmę na międzynarodowej konferencji w Antwerpii W.Kalitin mówił, że Alrosa posiada 5 oddziałów górniczych, oddziały geologiczne z trzema grupami ekspedycyjnymi, oprócz tego 5 oddziałów konstrukcyjnych i instalacyjnych, oddział lotniczy (oddział ten jest trzecią co do wielkości firma w Rosji jeśli chodzi o liczbę obsłużonych pasażerów i ilość transportowanych towarów), oddział transportowy, flotę rzeczną.

Wydobywanie i sprzedaż diamentów to jeden z nielicznych sektorów w rosyjskim przemyśle, który wykazuje zysk w nowych warunkach wolnorynkowych. Dołącza do tego przemysł szlifierski, który z roku na rok rozszerza eksport. Około 97% ze wszystkich oszlifowanych w Rosji diamentów jest eksportowanych, a wielkość eksportu przykładowo w 2001 osiągnęła wielkość 810 mln dolarów. Jak ogólnie wiadomo, Alrosa jest zaangażowana w wydobywanie diamentów w odległych, północnych regionach państwa, w bardzo trudnych warunkach geograficznych i klimatycznych. Może poszczycić się dobrze działającymi kopalniami m.in.: Mir, Aichał, Lensk , Udacznoj, Nurba . Pozyskuje się tam kamienie o różnej jakości, a od czasu do czasu takie okazy, które zachwycają i zapierają dech w piersi nawet osobom od wielu lat pracującym w przemyśle diamentowym. Wszystkie większe odkryte diamenty są opisywane, analizowane pod względem barwy i czystości, a także nadaje się im imiona, które później przechodzą do historii.

Ostatnie wspaniałe odkrycie diamentu odbyło się w kopalni Udacznoj. 3 sierpnia o godzinie 18 znaleziono kamień o masie 301,55 ct i rozmiarach 46x32x26 mm. Barwę jego opisano jako cytrynową, a po analizie mikroskopowej stwierdzono, że nie ma żadnych inkluzji. Trzeba powiedzieć, że kopalnia Udacznaja jest wyjątkowo bogata w ciekawe i unikalne odkrycia. W 2003 roku regularnie jakby w podzięce za starania wszystkich pracowników obdarza ich darami ziemi. Wpierw był to bardzo duży czarny diament o masie 700 karat. Później znaleziono kilka kamieni z niewielkimi inkluzjami, a masa każdego z nich przekraczała 80 karat. Dalej w lutym odkryto diament o przepięknej naturalnej barwie koniakowej, czysty bez wewnętrznych przerostów i imponującej masie 232,7 karat. W marcu natomiast znaleziono idealny oktaedr o naturalnej żółtej barwie i masie 66 ct, który ani w środku ani na zewnętrznych krawędziach i ścianach nie miał żadnych zanieczyszczeń i anomalii wzrostowych co zdarza się bardzo rzadko. Ostatnim był wspomniany diament 301 karatowy. Jest on unikalny jeśli chodzi o masę i czystość, a trzeci co do wielkości znaleziony w Rosji. Większym od niego był kamień odkryty 23 grudnia 1980r w kopalni Mir o masie 342,5 karat, który został nazwany „26 Zjazd KPZSRR”. Następnym co do wielkości był „Aleksander Puszkin” diament ważący 320,65 karat. Został znaleziony również w kopalni Udacznaja 22 grudnia 1989 roku.

Wracając do najnowszego odkrycia główny geolog kopalni Udacznaja G.P Szmarow stwierdził, że kamień ten to część większego kryształu. Jest dobrze zachowana jedna ściana i krawędź z czego można wnioskować, że z oktaedru odłamała się 1/3 diamentu. G.P Szmarow stwierdził też, że w całej swojej pracy, mając do czynienia z dużą ilością surowca diamentowego można tylko raz w życiu zobaczyć taki przepiękny okaz.

W 2002 roku z okazji 50 rocznicy urodzin prezydenta Rosji Wladimira Putina , a także daleko zachodzących, pozytywnych, wprowadzanych przez niego zmian, został nazwany jego imieniem kolejny duży diament. Kamień ten ma masę 79,9,karat, jest przeźroczysty, barwy białej, mający małą inkluzję we wnętrzu zbudowaną z innego minerału – oliwinu. Rząd Federacji Rosyjskiej żywo interesuje się rozwojem przemysłu wydobywającego diamenty. Prezydent Rosji wprowadza w życie przepisy, które pozwalają rozwinąć i wzmocnić cały sektor diamentowy nie tylko dotyczący kamieni surowych, ale też szlifowanych. W początkach lutego tego roku uprawomocniły się przepisy podpisane przez W.Putina w listopadzie 2002, a dotyczące liberalizacji handlu diamentami i kamieniami oszlifowanymi. Ułatwiają one znacznie eksport kamieni z Rosji. Wywołało to duże zainteresowanie firm handlujących tym surowcem z Europy, Ameryki czy Chin. Firma Alrosa stworzyła dogodne warunki uczestnictwa w zakupach ich produkcji, nie tylko diamentów małych do 10 karat, ale też unikalnych kolekcji od 10 karat do 50. Zorganizowano zamknięte aukcje dla biur dealerskich z całego świata, a ostatnia taka aukcja miała miejsce 4 lipca 2003 roku. Trzeba powiedzieć, że rosyjski przemysł diamentowy wkracza prężnie na rynki międzynarodowe.

Barbara Dembowska

Materiały:

Firma Alrosa – służba prasowa

Russian Jewellry Reviev

W.Kalitin – Konferencja Międzynarodowa – Antwerpia